طرحی برای نجات کشاورزی ایران از کم‌آبی
تاریخ انتشار: ۹ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۹۹۲۹۰
ا تغییر اقلیم و کاهش شدید آب اما اجرای الگوی کشت به عنوان یکی از مهم‌ترین مباحث برنامه‌ریزی کشاورزی در دستور کار قرار گرفت تا علاوه بر ادامه روند کار فعالان این عرصه، بتوان با مدیریت آب و تغییر محصولات، درآمد و معیشت کشاورزان صدمه نبیند. برهمین اساس الگوی کشت مناسب که نقشه راه تولید محصولات کشاورزی آینده است، باید برآیندی مناسب و قابل اجرا از تلفیق صحیح تمام ظرفیت‌ها، محدودیتها و نیاز‌های هر منطقه باشد، درحالی‌که همزمان نیاز‌های غذایی ملی را نیز در نظر بگیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
تمام استان‌ها تحت پوشش الگوی کشت
رویکرد‌های الگوی کشت، کاهش آب مصرفی در بخش کشاورزی مطابق با آب قابل برنامه‌ریزی و اسناد بالادستی تعریف شده‌است. علاوه بر آن، حفظ و ارتقای تولید با الگوی مصرف فعلی و آتی، افزایش ضریب نفود دانش با ارتقای عملکرد در هکتار، بهبود بهره‌وری استفاده از نهاده‌ها از جمله آب، افزایش ضریب خود اتکایی به محصولات تولیدی، حفظ و ارتقای شاخص‌های اقتصادی و تجاری از جمله درآمد کشاورزان صرفه‌جویی ارزی، توسعه کشت در دیم‌زار‌های کم‌بازده، اصلاح سطح زیر کشت سبزی و صیفی از فضای باز به محیط‌های کنترل شده از جمله گلخانهها، تامین نیاز کشور به نباتات علوفه‌ای با ورود علوفه جدید و کم آب‌بر به الگوی توسعه کشت دانههای روغنی از دیگر ویژگی‌های این الگوست. ۱۷ استان کشور که از ظرفیت‌های کشاورزی ویژه‌ای برخوردارند، بیش از ۸۰ درصد تولید کشور را به خود اختصاص داده‌اند. بنابراین، توجه ویژه به این استان‌ها در برنامه پیش رو بر اساس اجرای الگوی کشت صورت می‌پذیرد. هم اکنون ۱۵ محصول زراعی عمده کشور، ۸۹ درصد سطح زیر کشت کل محصولات زراعی کشور در الگوی پیش رو را تشکیل می‌دهند و تمرکز برنامه‌ها و سیاست‌ها روی محصولات خواهدبود. محدوده هدف طرح در تمام استان‌های کشور، اراضی زیر کشت و آیش زراعی و باغی بوده که بر اساس نقشه اقلیم کشاورزی ایران (ACZ)، ۲۶ اقلیم کشاورزی را تشکیل می‌دهد. الگوی کشت ملی براساس چارچوب تلفیق و پردازش اطلاعات در یک برنامه‌ریزی ریاضی چند هدفه طراحی شده‌است.
به گفته دکتر سیدامیر سیاحی، کارشناس کشاورزی ایران از نظر منابع آب در موقعیت بدی قرار نگرفته و فقط استفاده نادرست از این منابع، مشکلاتی زیادی را ایجاد کرده‌است. این استاد دانشگاه با اشاره به منابع آب پنهان در ایران، به جام‌جم می‌گوید: «با کنترل مصرف آب در زمینه منابع آب پنهان می‌توان گام مهمی در زمینه جلوگیری از هدر رفت آب در ایران برداشت.»
وی با تاکید بر اینکه کشت محصولات کم آب‌بر از موضوعات مهمی است که در بحران کمبود آب کنونی بیش از پیش اهمیت دارد، ادامه می‌دهد: «تحقیقات آماری انجام شده تاکنون نشان می‌دهد ۹۶درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود. از طرفی خشکسالی‌های چند سال اخیر در ایران، کشاورزان را بر آن داشته که با کشت محصولات جایگزین علاوه بر حفظ تنوع محصولات، صرفه‌جویی قابل‌توجهی نیز در مصرف آب داشته‌باشند. در میان کشت‌های متنوعی که در سطح کشور انجام می‌شود، کشت محصولاتی مانند زعفران، گل محمدی، کلزا و پسته به دلیل کم‌آب‌بر بودن بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌است. باید توجه داشت کشت این محصولات به دلیل تامین نیاز مردم، ارزش افزوده بالایی را برای کشاورزان و کشور به همراه خواهدداشت.»
کشت جایگزین شالیزارهای جویبار
مازندران ازجمله استان‌های پرآب ایران به شمار می‌آید که در حال حاضر با تنش کم‌آبی مواجه شده‌است. به همین دلیل در مناطق مختلف آن برنامه‌ریزی‌هایی برای مدیریت آب و نوع کشت‌ها صورت گرفته‌است.آن طور که معاون فنی واجرایی مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان جویبار می‌گوید: با توجه به کمبود آب، در ۷۰هکتار ازاراضی شالیزاری این شهرستان کشت جایگزین انجام شده و امسال سطح زیر کشت برنج ۱۲هکتار و۷۰۰هکتار بوده و در۳۵۰۰هکتار کشت گندم انجام شده‌است.
عبدا... رحیمی با بیان اینکه در سطح شهرستان حدود ۸۰ هزار تن شلتوک و ۱۵ هزار تن گندم برداشت می‌شود، ادامه می‌دهد: در جویبار ۲۵۰۰ هکتار آب‌بندان وجود دارد، که این مقدار ۱۴ درصد از ظرفیت آب بندان‌های استان بوده و درصد ذخیره آب آنها حدود ۷۰ درصد است.معاونت فنی و اجرایی جهادکشاورزی جویبار تنوع تولید محصولات کشاورزی شهرستان را ۴۵ نوع محصول بیان و تصریح می‌کند: از این حیث جویبار یکی از شهرستان‌های شاخص در تولید محصولات کشاورزی بوده و در سطح شهرستان ۵۸۰۰ هکتار رقم‌های باغی مرکبات و سیاه‌ریشه تولید می‌شود. ضمن اینکه ۳۸۴۲هکتار از اراضی شهرستان بیمه شده و طبق آمارها ۴۰ درصد بیمه اراضی کشاورزی استان مربوط به جویبار بوده‌است.
کاهش کشت گوجه در بوشهر
به گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر، طرح الگوی کشت در شهرستان‌های دشتی، تنگستان، دشتستان، دیر و جم با هدف جایگزین‌کردن محصولات اساسی با توجه به اقلیم استان اجرا می‌شود.نوذر منفرد با بیان اینکه برنامه‌ریزی برای فصل کشت سال آینده که مهم‌ترین مسأله آن الگوی کشت و پس از آن تسهیلات کشاورزان و موضوع‌های مرتبط با بخش دام است، به جام‌جم می‌گوید: از سال۱۴۰۱ الگوی کشت به ۱۹استان ابلاغ شد که بوشهر جزو آن نبود اما سازمان جهاد کشاورزی این طرح را در سطحی مشخص در شهرستان دشتستان آغاز کرد که در این طرح آب کنترل شد و موفقیت‌آمیز هم بود.وی با بیان اینکه طرح الگوی کشت در شهرستان‌های دشتی، دشتستان، دیر و جم آغاز و شهرستان تنگستان با اختصاص زمین‌ها به گیاهان دارویی عملیاتی شده، هدف از اجرای این طرح را تعدیل کشت برخی محصولات و جایگزین کردن محصولات اساسی کشور با توجه به اقلیم استان عنوان می‌کند.رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر می‌گوید: کل سطح در نظرگرفته برای کشت گوجه فرنگی ۱۱ هزار و ۵۰۰ هکتار است که براساس برنامه‌ریزی انجام شده قرار است به ۹۰۰۰ هکتار کاهش یابد؛ البته سطح جالیزی در شماری از شهرستان‌های استان به صفر رسیده‌است. ضمن اینکه در بخشی از شهرستان دشتستان که آب کنترل شده، ممنوعیت کشت اعلام شده‌است و در شهرستان‌های دیر و دشتی هم کشت با برنامه‌ریزی انجام می‌شود.
گیاهان کم آب و سطح زیرکشت آنها در ایران
جو یک میلیون و ۸۰۰ هزار هکتار
پسته ۴۳۰ هزار هکتار
کلزا ۱۵۶هزار هکتار
گل‌محمدی ۴۷۰۰ هکتار
زعفران ۱۲۵هزار هکتار
منبع: جام جم آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۹۹۲۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تحقق جهش تولید و افزایش اشتغال با ایجاد زنجیره ارزش محصولات کشاورزی
محمد علی نیکبخت در حاشیه بازدید از ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران ( ایران اکسپو ۱۴۰۳) با تعدادی از تولید کنندگان و صادرکنندگان دیدار کرد و از آنان خواست برای ایجاد زنجیره ارزش راهبردی محصولات کشاورزی تلاش و کمک کنند.
او کشاورزی را « محور اقتصاد مقاومتی » دانست و به تولید کنندگان و صادرکنندگان اطمینان داد که وزارت جهاد کشاورزی بر اساس وظایف و ماموریت های قانونی خود در کنار آنان می ایستد.
نیکبخت هدف اصلی وزارت جهاد کشاورزی در سال جهش تولید با مشارکت مردم را « توسعه زیرساخت‌های تولید » اعلام کرد و افزود: تا جایی که ظرفیت تولید در داخل کشور وجود داشته باشد اجازه واردات نخواهیم داد.
وزیر جهاد کشاورزی ادامه داد: برگزاری نمایشگاه های داخلی و بین‌المللی فرصتی است تا راه های افزایش و بهبود کیفیت تولید و رشد صادرات و درآمد زایی برای کشور ایجاد و هماهنگ شود.
اوگفت: برقراری ارتباطات چند سویه در نمایشگاه ها زمینه ساز حرکت زیر بنایی و جهادی افزایش تولید و تقاضا محور شدن محصولات کشاورزی است.
نیکبخت با ابراز خرسندی از حضور شرکت های موفق و کارآفرینان بزرگ در نمایشگاه ایران اکسپو ۱۴۰۳ افزود: اطمینان دارم ظرفیت برای تولید محصولات کشاورزی در کشور فراوان است.
در ششمین نمایشگاه ایران اکسپو که میزبان بیش از ۲ هزار بازرگان و سرمایه گذار خارجی در محل نمایشگاه های بین المللی تهران است محصولات و دستاورد ها در حوزه های مختلف صنعتی و کشاورزی در هفت گروه کالایی از جمله صنایع غذایی و محصولات و ماشین آلات کشاورزی و محصولات شیلاتی عرضه شده است.
وزیر جهاد کشاورزی افزود: اگر دستگاه های دولتی با « نگاه حمایتی و تسهیل گرا » در کنار تولید و صادر کنندگان قرار گیرند ظرفیت و توان تولید و صادرات محصولات کشاورزی ایران چندین برابر افزایش خواهد یافت.
او، ورود توان علمی و تحقیقاتی دانشگاه ها، شرکت های دانش بنیان و پارک های علمی و فناوری به حوزه کشاورزی را اجتناب ناپذیر خواند و اظهار داشت: تولید علمی و مدرن می تواند به ارزش افزوده بیشتر کمک کند تا شرایط افزایش تولید و بهبود کیفیت و رشد سودآوری در عرصه‌های مختلف کشاورزی فراهم شود.
نیکبخت در جریان بازدید از نمایشگاه تلاش داشت تا بیشتر مشکلات و نظرهای تولید و صادرکنندگان را بشنود ؛ به دیدارهای خود با وزیران و مقامات بسیاری از کشورها اشاره کرد که همواره از کیفیت بسیار عالی محصولات ایرانی ابراز رضایت می کنند.
باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی صنعت ، تجارت و کشاورزی
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان